Monumenten in Bolsward

Elgersmahuis

Het Elgersmahuis

Aan de Grote Dijlakker in Bolsward staat het Elgersmahuis, een 18e-eeuws pand dat zowel qua architectuur als geschiedenis van bijzondere waarde is. Het gebouw is vernoemd naar Franciscus Elgersma en zijn neef Nicolaus Elgersma, twee vooraanstaande burgers uit de stad. Zij lieten het pand in de 18e eeuw voorzien van fraaie interieurs, waaronder een pronkkamer met een beschilderd plafond en stucdecoraties in Lodewijk XVI-stijl. In de loop van de 19e en 20e eeuw kreeg het gebouw een nieuwe functie als rooms-katholiek liefdesgesticht en later als appartementencomplex.

 

Historie & architectuur

Het Elgersmahuis kreeg zijn naam in de 18e eeuw, toen Franciscus Elgersma rond 1741 de zogenaamde pronkzaal liet inrichten met een illusionistisch beschilderd plafond. Later werd het pand onder zijn neef Nicolaus voorzien van wanddecoraties in Lodewijk XVI-stijl, een interieur dat grotendeels bewaard is gebleven. In 1779 werd de hal gedecoreerd met stucwerk door de Duitse kunstenaar Adolph Schaack, waarbij symbolen van de vier jaargetijden werden verwerkt. In 1850 werd het gebouw aangekocht door het rooms-katholieke armenbestuur, dat er het Liefdesgesticht Huize Sint Martinus in vestigde. Tijdens een grootschalige verbouwing in 1924–1925 werd onder meer een kapel in neogotische stijl toegevoegd. Na jaren van leegstand werd het complex tussen 1984 en 1986 verbouwd tot appartementen. Het ligt direct naast de Sint Franciscusbasiliek.

Interieur en gebruik

In de huidige situatie is vooral de pronkkamer van het Elgersmahuis bijzonder. Deze ruimte, die tegenwoordig in gebruik is als vergaderruimte van de Stichting Bolswards Historie, bevat een beschilderd plafond uit 1741 en wanddecoraties uit circa 1778. De stijlkenmerken zijn typerend voor de Lodewijk XVI-periode. De hal bevat daarnaast bijzonder stucwerk van Adolph Schaack, met allegorische voorstellingen van de vier seizoenen. In de jaren tachtig werd het interieur gerestaureerd nadat er beschadigingen waren opgetreden, waardoor het oorspronkelijke karakter zoveel mogelijk behouden kon worden.

Meer informatie

Praktische informatie

Naam: Elgersmahuis (voorheen Huize Sint Martinus)
Adres: Grote Dijlakker 4–6, 8701 Bolsward
Rijksmonument: Ja (monumentnummer 9817)
Huidige functie: Appartementencomplex
Bijzonderheden: Pronkkamer met 18e-eeuws beschilderd plafond en vergaderruimte voor Stichting Bolswards Historie

Meer informatie